​Mera, Yaylak ve Kışlaklar ile Umuma Ait Çayır ve Otlakiyelerin Kullanım Esaslarını düzenleyen 2018/01 nolu Valilik Genel Emri aşağıda belirtilmiştir.

4342 sayılı Mera Kanunun 20. ve 23. Maddeleri, Mera Yönetmeliğinin 14. Maddesi, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının 07.02.2007 tarih ve B.12.0TUG.06.11/03-1024 sayılı Genelgesi gereğince, mera yaylak, kışlak ve umuma ait çayır ve otlaklarda aşırı otlatmayı ve yapılaşmayı önlemek için, mera yaylak, kışlak ve umuma ait çayır ve otlaklar aşağıdaki esaslar dâhilinde kullanılacaktır.

1-İlimizde mera, yaylak, kışlak, umuma ait çayır ve otlakların otlatma periyodundaki kaba yem üretimleri, İlimizde mevcut hayvanların kaba yem ihtiyacı için yeterli değildir. Bu nedenle, 2018 yılında mera, yaylak, kışlak, umuma ait çayır ve otlaklarda, otlatma dönemi öncesinde yapılan taleplere göre tespit edilecek ihtiyaç fazlası alanların kiralanması İl Mera Komisyonu marifetiyle yapılacaktır. İhtiyaç fazlası olarak tespit edilen mera alanları öncelikle ilimizde hayvancılıkla iştigal eden sürü sahiplerine kiralanacaktır. İhtiyaç fazlası olduğu tespit edilen mera, yaylak ve kışlakların kiralama işlemleri 4342 sayılı Mera Kanununun 4-12. ve 22. maddeleri ile Mera Yönetmeliğinin 13. maddesine göre sürü sahiplerinin istifadesine sunulacaktır. Kiralama yapacak sürü sahiplerinin 30 Nisan 2018 tarihine kadar İl Müdürlüğüne dilekçe ile başvurmaları gerekmektedir. İlimiz mera ve yaylaklarının otlatma kapasitesinin üstünde aşırı otlatılmasını engellemek ve sürdürülebilir bir mera varlığı için;

a)Merada otlatılacak hayvan sayısını, meranın ürettiği yem miktarı ile dengelemek,

b)Meranın ürettiği yem türüne göre ve yapılan hayvancılığın amacına göre en uygun hayvan türü ile otlatma yapmak,

c)Mera vejetasyonunun devamını sağlamak, merayı iyi bir durumda muhafaza etmek için otlatma ve dinlendirme periyotlarını planlamak ve hayvanların mera üzerinde üniform dağılımını sağlamak gerekmektedir. Bu doğrultuda; İlimizde hayvancılık yapan çiftçilerimizin, büyükbaş ve küçükbaş hayvan sayılarının, otlatılmak istenilen mera ve yaylakların bulunduğu köyün/belediyenin ve bu köyün/belediyenin kullanımındaki meraların otlatma kapasitelerinin belirlenmesi gerekmektedir. Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğünce hazırlanan/hazırlanacak otlatma kapasitesi raporlarında, söz konusu mera alanlarında ihtiyaç fazlası alan tespit edilmiş ise bu alanlarda otlatılabilecek hayvan sayısı belirlenecek ve ihtiyaç fazlası bu alanlar öncelikle il içerisinde hayvancılık yapan ve ikamet ettiği köy/belediyenin mera kapasitesi yetersiz olan yetiştiricilere mevsimlik olarak kiralanacaktır. Bu kapsamda, otlatma kapasitesi belirlenmeden, herhangi bir başvuruya dayalı olarak kiralama yapılmadan sürülerini başka bir köyün merasına götürenler hakkında yasal işlem yapılacağı gibi, Kolluk Kuvvetlerince de söz konusu hayvanlar meranın dışına çıkartılacaktır. İlimize il dışından gelebilecek çobanlar beraberlerinde hayvan getirmeyeceklerdir. Asayiş konuları ile İl içi sınır kontrolleri Jandarma Teşkilatımızın görev ve sorumlulukları içerisinde yer almaktadır. 4342 Sayılı Mera Kanunu ve Mera Yönetmeliği hükümleri gereğince mera alanlarında her türlü kiralama işlemleri ve otlatma planlarının uygulanması İl Mera Komisyonunca yürütülmektedir. Belediye Başkanlıkları veya Muhtarlıkların kiralama yetkisi bulunmadığından kiralama yapmaları durumunda ilgililer hakkında yasal işlem yapılacaktır. İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünce tüm yerleşim birimlerinde çiftçi bazında hayvan kayıtları Mart ayının sonuna kadar TÜRKVET üzerinden alınarak muhafaza edilecek ve otlatma dönemi öncesinde veya otlatma döneminde çiftçi bazında oluşabilecek hayvan hareketleri İl Mera Komisyonunca incelenerek, tespit edilen haksız otlatmalarda yasal işlem yapılacaktır.

2-İlimizde mera alanlarının erken ilkbaharda ve geç sonbaharda otlatılmaları sonucu ot verimi giderek azalmakta, bunun sonucunda İlimizdeki hayvanların kaba yem ihtiyacı bu alanlardan karşılanamadığı gibi, bitki örtüsünün tahrip olması nedeniyle erozyona maruz kalmalarına sebep olmaktadır. İlimizdeki mera alanlarının aşırı ve düzensiz otlatılmasının önlenmesi amacıyla 2018 yılında bu alanlar aşağıdaki esaslar doğrultusunda otlatılacaktır.

a)Mera alanlarında 1000 metre rakımın altındaki yerlerde otlatmaya 01 Nisan'da başlayıp 20 Kasım'da son verilecektir.

b)Mera alanlarında 1000-1800 metre rakım arasındaki yerlerde otlatmaya 01 Mayıs'ta başlayıp 20 Ekim'de son verilecektir.

c)Mera alanlarında 1800 metre rakımının üstündeki yerlerde ise otlatmaya 01 Haziran'da başlanacak ve 01 Ekim'de son verilecektir.

d)Hayvan sahibi çiftçilerimizin topluca veya eşit şartlarda, mera, yaylak, kışlak, umuma ait çayır ve otlaklardan faydalanabilmeleri için Mera Yönetim Birlikleri kurulmuş olan yerlerde Mera Yönetim Birliklerince, diğer yerlerde ise Köy Muhtarlıklarınca, Karar Defterlerine yazmak, köy halkına ilanını yapmak ve İl/İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerine bildirmek kaydıyla yukarıda belirtilen otlatma tarihleri arasında olmak ve süregelen otlatma yöntemleri de göz önünde bulundurmak şartıyla otlatma planı hazırlayarak uygulayabilirler.

e)Mera alanları öncelikle hayvanların otlatılması için planlanacaktır. Mera alanlarında biçim yapılabilmesi, ancak İl Mera Komisyonunun izni ve Komisyonun yapacağı planlama doğrultusunda olacaktır. Mera alanları, söz konusu köy veya belediye hudutlarında en az altı aydan beri ikamet eden ve hayvancılık yapan şahısların, kadimden beri oluşmuş kurallar ve bu konuda mevzuatı çerçevesinde hazırlanan otlatma planları dâhilinde topluca faydalandıkları alanlardır. Mera alanlarını, şahısların, hazırlanan/hazırlanacak planlar dışında bireysel menfaate konu olabilecek şekilde biçmeleri yasaktır. Mera Kanunun 25. Maddesi mera alanlarında ihtiyaç fazlası ürünlerin değerlendirilmesini ve bu kapsamda elde edilecek gelirin ilgili köyün/belediyenin mera alanlarının bakım ve ıslahında kullanılmasını hükme bağlamıştır. 26. Maddesi ise mera alanlarında otlatma hakkının üstünde hayvan otlatılamayacağı, otlatılması durumunda ise her hayvan başına belirlenen otlatma bedelinin 3 katı ücret tahsil edileceği hükmünü getirmiştir. Bu kapsamda, tahsis yapılan alanlarda kişilerin otlatma yapacakları hayvan sayıları dışında, tahsis yapılmamış alanlarda ise kayıtlı hayvanlarını mera alanında otlatmak dışında yapacakları biçme faaliyeti Kanunun 26. Maddesi kapsamında değerlendirilecektir. Biçilen mera alanı iyi sınıf mera alanları olduğundan bu alanda otlatılabilecek hayvan sayısı dikkate alınarak hayvan başına otlatma bedelinin 3 katı ceza uygulanacak ve bu cezalar ilgili köyün/belediyenin ayrı hesabına yatırılarak Kanunda öngördüğü şekilde o yerin mera alanlarının korunması ve ıslahında kullanılacaktır. Mera Yönetim Birlikleri, mera alanından faydalanan köy muhtarlığı veya belediye başkanlığınca bu konuda alınacak karar, İl Mera Komisyonuna bildirilecek, İl Mera Komisyonunun izni ve planlaması sonrasında söz konusu köyde/belediyede 15 günlük ilanından sonra mera alanlarında biçme işlemi yapılabilecektir. Aksi şekilde yapılan biçimler meraya tecavüz olarak değerlendirilerek kişiler hakkında 4342 sayılı Mera Kanununun 27. maddesine göre kanuni işlem yapılacaktır.

f)İlimizde Mera Islah ve Amenajman Projesi uygulanan köylerimizdeki Muhtarlıklarca veya kurulmuş ise Mera Yönetim Birliklerince, İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünce hazırlanan ve tebliğ edilen münavebeli otlatma planlarına uygun olarak büyükbaş ve küçükbaş hayvanların otlatılması sağlanacaktır.

g)Bu otlatma planı veya bu otlatma planı çerçevesinde Mera Yönetim Birliklerince veya Köy Muhtarlıklarınca hazırlanan otlatma planlarına ve otlatma usullerine uymayanlar ile başka köy veya belediyenin kullanımındaki bir mera alanında kiralama yapmadan ve izin almadan hayvanlarını otlatanlar hakkında, otlatılan her hayvan başına belirlenen otlatma bedelinin 3 katı ceza uygulanır ve hayvanlar mera alanından çıkarılır. Kesilen ceza, hak sahibi köyün/belediyenin özel hesabına yatırılır ve o köyün/belediyenin mera alanlarının korunmasında ve ıslahında kullanılır. Bu amaçla İlçe/İlçe Müdürlüğü elemanlarınca, köy muhtarı, kolluk kuvvetleri ve haksız otlatma yapan şahsın imzasının da bulunduğu tespit tutanağı hazırlanır ve bu tutanakta, otlatma yapılan mera alanının ada/parsel numarası, otlatma yapılan hayvan sayısı ve türü, otlatma yapan şahsın kimlik bilgileri, adresi yer alır ve bu tutanak İl Mera Komisyonunda görüşülmek üzere ivedilikle İl Müdürlüğüne gönderilir. Komisyon söz konusu tutanak ve varsa eklerini inceleyerek yukarıda bahsedildiği şekilde işlem yapar ve alınan karar ilgili şahsa tebliğ edilir. Bilgi için ilgili köy muhtarlığına/belediye başkanlığına bildirilir. Bir ay içerisinde ödenmeyen cezaların tahsili amacıyla, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında işlem yapılması için ilgili defterdarlık veya mal müdürlüğüne bildirilir. Köy muhtarlığınca otlatma bedelinin üç katı cezai müeyyide uygulanır ve tahsil edilen miktar köy sandığına gelir kaydedilerek o köyün kullanımındaki meraların ıslah ve koruma işlerinde kullanılır. Cezai müeyyide uygulanan kişi hayvanlarını söz konusu mera alanından çıkarmadığı takdirde kolluk kuvvetleri nezaretinde mera alanından çıkartılmak suretiyle men edilir. Yapılan işlemde ortaya çıkabilecek zarar ve masraflar hayvan sahibine aittir.

3-Mera alanlarında 442 Sayılı Köy Kanununda öngörülen inşaatlar ile Valilikten izin alınmak suretiyle imar mevzuatına göre yapılacak kullanma amacına uygun mandıra, suluk, sundurma ve süreklilik göstermeyen barınak ve ağıllar dışında ev, ahır ve benzeri inşaatlar yapılamaz.

a)Mera Kanununun 20. Maddesi kapsamında mera, yaylak ve kışlaklarda kurulması planlanan hayvancılığa yönelik tesisler (ağıl, barınak) için Valilikten öncelikle izin alınacaktır. Ayrıca bu işletmeler için 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu gereği küçükbaş ve büyükbaş hayvanların kayıtlarının tutulduğu kayıt sistemine kayıtlı işletme olacaktır.

b)Mera alanlarında hayvancılıkla geçim sağlayan kişilerin bölgesel mimariye uygun olarak önceden yapmış oldukları hayvancılığa yönelik yapılar dışındaki tüm yapılar hakkında Mera Kanununun 4, 19 ve 27. Maddesine göre yasal işlem yapılır. Bu amaçla köy muhtarları veya belediye başkanları işgal ve kaçak yapılaşmaları Kanunun 19. Maddesine göre ilgili mercilere bildirmekle yükümlüdür. Konu ile ilgili işlem yapmayan, bildirimde bulunmayan muhtarlar hakkında Mera Kanununun 27. Maddesi gereğince yasal işlem yapılacaktır.

c)Hayvancılıkla geçimini sağlayan ve mera alanında hayvancılık için ihtiyaç duyulan kalıcı nitelikte olmayan barınak ve yapı yapacak şahısların, o köyde daimi olarak ikamet ediyor olması ve Valilikten izin almaları gerekir. Önceden o köyde ikamet eden ve geçici bir süre için o köye gelen şahısların mera alanlarında bu tür yapı yapmaları, önceden yapılmış olan ve halen yıkılmamış olan yapılarda tadilat yapmaları, bu yapıları kullanmaları mümkün değildir. Bu tür yapılar hakkında 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanmasını sağlamak için köy muhtarları/belediye başkanları İl/İlçe Müdürlüklerine bildirimde bulunmakla yükümlüdür.

d)Mera alanlarındaki işgallerin İl veya İlçe Müdürlüklerine bildirilmesi sonrasında İl veya İlçe Müdürlükleri ön inceleme yaparak konuyu Valilik veya Kaymakamlıklara bildirir. Valilik veya Kaymakamlıklarca 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun hükümleri gereğince işlem başlatılır. 4342 sayılı Mera Kanununun 27. Maddesi gereğince bu makamlarca, 5327 sayılı Türk Ceza Kanununun 154. maddesi kapsamında işlem yapılması için Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.

e)Komisyona intikal eden işgaller hakkında Komisyonca ön inceleme yaptırılabilir ve bu inceleme sonucu hazırlanan rapor ilgili Kaymakamlığa 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanması için gönderilir.

f)Valilik Makamının yayınlamış olduğu 09.05.2017 tarihli ve 3655 sayılı Valilik Genel Emri, 04.10.2017 tarihli ve 7425 sayılı Valilik Genel Emri, 10.10.2017 tarihli ve 7672 sayılı Valilik Genel Emrindeki hükümler ve İl Mera Komisyonunun 12.10.2017 tarih ve 2017/21 nolu toplantısında alınan kararlar doğrultusunda, mera alanlarındaki kaçak yapılaşmaların önlenmesi amacıyla 2017 yılında başlatılan tespit çalışmalarına 2018 yılında da devam edilecektir. Bu kapsamda, tespit çalışmaları ve neticesinde hazırlanan raporlar, tutanaklar, resimler vesair ekler, İl Mera Komisyonunda görüşülmek üzere ivedilikle İl Müdürlüğüne gönderilecektir.

4-Mera Kanununun 26. Maddesi gereğince; 2018 yılında mera alanlarında hayvanlarını otlatanlardan hayvan başına, küçükbaş için 2,50 TL(İkiLiraElliKuruş), büyükbaş için 25,00 TL (YirmibeşLira) otlatma bedeli alınacaktır. Otlatma bedelinin tahsilini köy muhtarlıkları/belediye başkanlıkları yapacaktır. Bu amaçla köy sandığına veya belediye bütçesinde ayrı bir hesaba gelir kaydedilecek ve bu gelir ancak o yerin mera alanlarının ıslah edilmesinde, geliştirilmesinde ve korunmasında kullanılacaktır.

5-Sürü sahipleri, hayvanlarını yaylak ve kışlaklara naklederken İlimiz Hayvan Sağlığı Zabıtası Komisyon kararlarına uyacaklar ve güzergâhlarındaki tarım alanları, su kanalları gibi çiftçi mallarına tecavüz etmeyecek ve zarar vermeyecek şekilde önlemlerini alacaklardır.

6-Sürü sahipleri hayvanlarını mera, yaylak ve kışlaklara götürüp getirirlerken karayollarını kullanmak zorunda kalırlarsa, hayvanlarını yolun gidiş yönünde ve yolun en sağından imkân olduğunda da yolun dışından yürüteceklerdir.

7-Otlatma Mevsimi boyunca İl Jandarma Komutanlığı, çeşitli devriyeler görevlendirerek, vatandaşların can ve mal güvenliğinin sağlanması ile ilgili gerekli tedbirleri alır.

8-Belediye Başkanları ve Köy Muhtarları mera alanlarında sınır işaretlerinin korunmasından ve tahsis amacına göre en iyi şekilde kullanılmasının sağlanmasından sorumludur. Ayrıca, Belediye Başkanları ve Muhtarlar ıslah projelerinde öngörülen hususların yerine getirilmesinde kamu görevlilerine yardımcı olmakla görevli ve sorumludurlar.

9-Belediye Başkanları ve Köy Muhtarları mera alanlarına tecavüz olduğu takdirde durumu derhal Bakanlık İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne, İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü de Valilik veya Kaymakamlığa bildirmekle yükümlüdürler. Mera alanlarındaki işgal ve tecavüzleri bildirmeyen Köy Muhtarı veya Belediye Başkanı hakkında, Valilik veya Kaymakamlıklarca 4342 sayılı Mera Kanununun 27.maddesine göre yasal işlem yapılır.

10-Mera alanlarında Mera Kanununun 20. Maddesi belirtilen durumlar dışında kalıcı yapı yapılması yasak olup, kiracılar için de aynı hüküm geçerlidir. Mera alanlarından faydalanacak sürü sahipleri ve göçerler, kiraladıkları mera alanlarını sürerek, yakarak ve izinsiz inşaat ve yol yaparak, izinsiz biçerek tahrip etmeyeceklerdir. İnşa edilecek her türlü yapı, 442 Sayılı Köy Kanunu, 4342 Sayılı Mera Kanunu, 3194 Sayılı İmar Kanunu'nun 2.maddesi ve 02.11.1985 tarihli Yönetmelik hükümleri ile Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ve Turizmi Teşvik Kanunu hükümlerine tabi olacaktır. Aykırı davrananlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.

11-Mera Kanunun 30. Maddesi ve "Mera Kanunun 30. Maddesi Gereğince Yapılacak Tahsilatlar ile Ödenecek Huzur Haklarına İlişkin Yönetmeliğin" 4. Maddesi (c) bendinin 2. fıkrasında belirtilen özel veya kamuya ait mezbaha ve kesimhanelerde 2018 yılı içerisinde yapılacak kesimlerde küçükbaş hayvan başına 0,85 TL (SeksenbeşKuruş), büyük baş hayvan başına 8,50 TL (SekizLiraElli Kuruş) kesinti yapılarak mera gelirleri hesabına yatırılacaktır. Ay içerisinde yapılan bu tahsilatların mera gelirleri hesabına yatırıldığına dair dekontlar, takip eden ayın 15'inde Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğünde olacak şekilde gönderilecektir.

12-Yukarıda açıklanan emirlere ve Valilik Makamınca güvenlik gibi gerekçelerle yayınlanan/yayınlanacak olan emir ve talimatlara uymayanlar hakkında diğer kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydıyla 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu, 5326 Sayılı Kabahatler Kanunu hükümleri gereğince yasal işlem yapılacaktır. Ayrıca, görevini ihmal eden, kötüye kullanan belediye başkanları/köy muhtarları ve diğer kamu görevlileri hakkında 4483 Sayılı Kanuna göre Valilik veya Kaymakamlıklarca gerekli yasal işlemler yapılacaktır. Bu kararların temin ve takibi Kaymakamlıklar, İl ve İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri, İl ve İlçe Jandarma Komutanlıkları, Belediye Başkanlıkları, Köy Muhtarlıkları ve Mera Yönetim Birlikleri ve ilgili kamu kurumları tarafından ifa edilecektir.