İlimiz için önemli olan ve gen merkezi konumunda bulunan Kafkas Arı Irklarımız başta olmak üzere doğada bulunan tüm canlıların atılan zirai mücadele ilaçlarından olumsuz etkilendiği, çevresel kirlilikte zirai ilaçların çok fazla yer tuttuğu bilinmektedir. Zararlıları baskı altında tutmada "Entegre Zararlı Yönetimini (IPM)" prensipleri uygulamaya sokulmalı ve zorunlu olmadıkça ilaçlama yapılmamalıdır.
İlaç kullanımı zorunlu ise arılara toksisitesi düşük, çabuk parçalanabilen ve uygun formülasyondaki ilaçlar tercih edilmelidir. İlaçlama yapılmadan önce mutlaka çevredeki arıcılar, yedi gün önceden ilaçlama programına alınan bölgenin genişliği, kullanılacak ilacın cinsi, atılma zamanı, etki süresi ile bal arılarına olan etkisi konusunda haberdar edilmeli ve gerekli önlemleri almalarına imkan tanınmalıdır. İlaçlama, gündüz saatlerinde arı ve diğer faydalıların aktif oldukları saatlerde değil, yerine göre akşam, gerekirse gece yapılmalıdır.
Bitki koruma ürünleri, kullanıma arz edilen hâliyle ve etiketinde belirtilen tavsiyelere göre uygulanır. Bahçelerde ağaçlar altında veya yakınında bulunan çiçekli bitkiler ilaçlamadan önce biçilmelidir. İlaçlamalardan sonra ambalaj kutularının uygun bir şekilde imha edilmelerine önem göstermek gerekmektedir. Arılık yerinin seçimine özen gösterilmeli ve imkânlar ölçüsünde yoğun ilaçlamaların yapıldığı alanlardan uzak olması sağlanmalıdır.
Mümkün oldukça toz ilaçlar yerine sıvı ilaçlar kullanılmalı ve ilaçlamalar, kültür bitkilerinin çiçek açtığı dönemde yapılmamaya özen gösterilmelidir.
Arılar için zehirli ve uzun süre etkili ilaçlar kullanılması durumunda arıcılar haberdar edilerek kovanların ilaçlama sahasından 8-10 km uzağa taşınması sağlanmalıdır. Etki süresi kısa olan ilaç kullanılacağı durumda arıları 1-2 gün korumak için uçuş delikleri tel kafeslerle kapatılmalıdır. Bu süre zarfında kolonilerin besin ve su gereksinimleri giderilmelidir.
Arıcılar ve bitki yetiştiricileri çok iyi ilişkiler içerisinde olmalı ve tarımda gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, ülkemizde de arı tozlaşmasına gereksinim duyan kültür bitkilerinin üretiminde arı kovanları kiralanarak bir taraftan ürünün nicelik ve nitelik yönünden yüksek olmasını sağlarken diğer yandan da arıcıların gelirlerinin artırılması sağlanmalı. Her iki durumda da ülkemiz kazançlı çıkacaktır.
Bitki koruma ürünlerini etiket bilgilerine uygun şekilde kullanmayanlar ve bitki koruma ürünlerinin artık ve ambalajlarını Bakanlıkça belirlenen esaslara göre imha etmeyenler hakkında 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 39 uncu maddesine göre işlem yapılır." hükmünü dikkate almaları ve dikkat etmeyi unutmamamız gerekir.
1-İlaçlamada Aşağıdaki Hususlara Uyulmalıdır
a) Mevcut imkânlar ölçüsünde arılıkların ilaçlama yapılan alanlardan uzak yerlerde bulunmasına özen gösterilir.
b) Zirai mücadele yapılacak yerlerdeki ve çevresindeki arıcılara, mücadele yapacak kuruluş ve şahıslar tarafından yedi gün önceden, ilaçlama programına alınan bölgenin genişliği, kullanılacak ilacın cinsi, atılma zamanı, etki süresi ile bal arılarına olan etkisi duyurulur.
c) Arıcılar, il/ilçe Müdürlüklerinden, bulundukları yöredeki mücadele programları hakkında bilgi alır.
ç) Bitki koruma ürünleri, kullanıma arz edilen hâliyle ve etiketinde belirtilen tavsiyelere göre uygulanır. Buna aykırı uygulamalarda sorumluluk uygulayana ve uygulanmasına izin verene aittir.
d) Kullanılan bitki koruma ürünlerinin artık ve ambalajları kullanıcıları tarafından uygun şekilde imha edilmek zorundadır.
e) Zirai mücadelede bal arılarını korumak için öncelikle sıvı ilaç kullanılır.
f) İlaçlamalar sırasında arıların su içtiği kaynaklara ilaç bulaştırılmaz.
g) İlaçlamalar akşam üzeri veya sabah erken saatlerde, arıların uçuş yapmadıkları zamanlarda uygulanır.
(2) Bitki koruma ürünlerini etiket bilgilerine uygun şekilde kullanmayanlar ve bitki koruma ürünlerinin artık ve ambalajlarını Bakanlıkça belirlenen esaslara göre imha etmeyenler hakkında 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 39 uncu maddesine göre işlem yapılır." hükümleri yer almaktadır.
Ayrıca, Arıların İnsektisitlerden (Böcek İlacı) Etkilenmelerini Azaltmak İçin Alınacak Önlemler;
- Zararlıları baskı altında tutmada "Entegre Zararlı Yönetimini (IPM)" prensipleri uygulamaya sokulmalı ve zorunlu olmadıkça ilaçlama yapılmamalıdır.
- İlaç kullanımı zorunlu ise arılara toksisitesi düsük, çabuk parçalanabilen ve uygun formülasyondaki ilaçlar tercih edilmelidir. İlaçlama yapılmadan önce mutlaka çevredeki arıcılar, yedi gün önceden haberdar edilmeli ve gerekli önlemleri almalarına imkan tanınmalıdır.
- Kaplama ilaçlamadan kaçınmalı ve havadan ilaçlama yerine yer aletleri tercih edilmelidir. Aletlerin bakım ve onarımına, memelerin ayarına özen gösterilmelidir.
- İlaçlama, gündüz saatlerinde arı ve diğer faydalıların aktif oldukları saatlerde değil, yerine göre akşam, gerekirse gece veya sabahın erken saatlerinde yapılmalıdır.
- Bahçelerde ağaçlar altında veya yakınında bulunan çiçekli bitkiler ilaçlamadan önce biçilmelidir.
- İlaçlamalardan sonra ambalaj kutularının uygun bir şekilde imha edilmelerine önem göstermek gerekmektedir.
- Arılık yerinin seçimine özen gösterilmeli ve imkânlar ölçüsünde yoğun ilaçlamaların yapıldığı alanlardan uzak olması sağlanmalıdır.
2-Arıcılar Tarafından Alınması Gereken Önlemler
- Daha az risk taşıyan bir arılık yeri seçilmelidir.
- Kolay taşınabilen, havalandırması iyi, gezginci arıcılık için uygun kovanlar kullanılmalıdır.
- Kısa süre etkili ilaçlar kullanılarak yapılan ilaçlamalarda, kovan içerisine su emdirilmiş sünger bırakılmalı, yeterli havalandırma sağlamak ve kovanların üzerine ıslak çuval veya bez örtmek suretiyle arılar 1-2 gün kapalı tutulmalıdır.
- Uzun süre kalıcı etkili ve arılar için çok tehlikeli ilaçların kullanılması durumunda koloniler ilaçlama sahasından en az 7-8 km uzaklıkta emin bir yere taşınmalıdır.
- Arılıkta suluk bulundurularak arıların tehlikeli olabilecek başka kaynaklardan su almaları en aza indirilmelidir.